Asmaradana Kitab Musarar inganggit Duk Sang Prabu Jayabaya Ing Kediri kedhatone Ratu agagah prakosa Tan ana kang malanga Parang muka samya teluk Pan sami ajrih sedaya. Milane sinungan sakti Bathara Wisnu punika Anitis ana ing kene Ing Sang Prabu Jayabaya Nalikane mangkana Pan jumeneng Ratu Agung Abala para Narendra. Wusnya mangkana winarni Lami-lami apeputra Jalu apekik putrane Apanta sampun diwasa Ingadekan raja Pagedhongan tanahipun Langkung arja kang nagara. Maksihe bapa anenggih Langkung suka ingkang rama Sang Prabu Jayabayane Duk samana cinarita Pan arsa katamiyan Raja Pandhita saking Rum Nama Sultan Maolana. Ngali Samsujen kang nami Sapraptane sinambrama Kalawan pangabektine Kalangkung sinuba suba Rehning tamiyan raja Lan seje jinis puniku Wenang lamun ngurmatana. Wus lengah atata sami Nuli wau angandika Jeng Sultan Ngali Samsujen “Heh Sang Prabu Jayabaya Tatkalane ing sireku Kandhane Kitab Musarar. Prakara tingkahe nenggih Kari ping telu lan para Nuli cupet keprabone Dene ta nuli sinelan Liyane teka para” Sang Prabu lajeng andeku Wus wikan titah Bathara. Lajeng angguru sayekti Sang-a Prabu Jayabaya Mring Sang raja pandhitane Rasane Kitab Musarar Wus tunumlak sadaya Lan enget wewangenipun Yen kantun nitis ping tiga. Benjing pinernahken nenggih Sang-a Prabu Jayabaya Aneng sajroning tekene Ing guru Sang-a Pandhita Tinilar aneng Kabah Imam Supingi kang nggadhuh Kinarya nginggahken kutbah. Ecis wesi Udharati Ing tembe ana Molana Pan cucu Rasul jatine Alunga mring Tanah Jawa Nggawa ecis punika Kinarya dhuwung puniku Dadi pundhen bekel Jawa. Raja Pandhita apamit Musna saking palenggahan Tan antara ing lamine Pan wus jangkp ing sewulan Kondure Sang Pandhita Kocapa wau Sang Prabu Animbali ingkang putra. Tan adangu nulya prapti Apan ta lajeng binekta Mring kang rama ing lampahe Minggah dhateng ardi Padhang Kang putra lan keng rama Sakpraptaning ing gunung Minggah samdyaning arga. Wonten ta ajar satunggil Anama Ajar Subrata Pan arsa methuk lampahe Mring Sang Prabu Jayabaya Ratu kang namur lampah Tur titit Bathara Wisnu Njalama Prabu Jayabaya. Dadya Sang Jayabaya ji Waspada reh samar-samar Kinawruhan sadurunge Lakune jagad karana Tindhake raja-raja Saturute laku putus Kalawan gaib sasmita. Yen Islama kadi nabi Ri Sang aji Jayabaya Cengkrameng ardi wus suwe Apanggih lawan ki Ajar Ajar ing gunung Padhang Awindon tapane guntur Dadi barang kang cinipta. Gupuh methuk ngacarani Wus tata denya alenggah Ajar angundang endhange Siji nyunggi kang rampadan Isine warna-warna Sapta warna kang sesuguh Kawolu lawan ni endang. Juwadah kehe satakir Lan bawang putih satalam Kembang melathi saconthong Kalawan getih sapitrah Lawan kunir sarimpang Lawan kajar sawit iku Kang saconthong kembang mojar. Kawolu endhang sawiji Ki Ajar pan atur sembah “Punika sugataningong Katura dhateng paduka” Sang Prabu Jayabaya Awas denira andulu Sedhet anarik curiga. Ginoco ki Ajar mati Endhange tinuweng pejah Dhuwung sinarungken age Cantrike sami lumajar Ajrih dhateng sang nata Sang Rajaputra gegetun Mulat solahe kang rama. Arsa matur putra ajrih Lajeng kondur sekaliyan Sapraptanira kedhaton Pinarak lan ingkang putra Sumiwi munggweng ngarsa Angandika Sang-a Prabu Jayabaya mring kang putra. “Heh putraningsun ta kaki Sira wruh solahing Ajar Iya kang mati dening ngong Adosa mring guruningwang Jeng Sultan Maolana Ngali Samsujen ta iku Duk maksih sami nom-noman. Sinom Pan iku wus winejang Mring guru Pandhita Ngali Rasane kitab Musarar Iya padha lawan mami Nanging anggelak janji Cupet lelakoning ratu Iya ing tanah Jawa Ingsun pan wus den wangeni ari loro kaping telune ta ingwang. Yen wis anitis ping tiga Nuli ana jaman maning Liyane panggaweningwang Apan uwus den wangeni Mring pandhita ing nguni Tan kena gingsir ing besuk Apan Maolana Ngali Jaman catur semune segara asat. Mapan iku ing Jenggala Lawan iya ing Kediri Ing Singasari Ngurawan Patang ratu iku maksih Bubuhan ingsun kaki Mapan ta durung kaliru Negarane raharja Rahayu kang bumi-bumi Pan wus wenang anggempur kang dora cara . Ing nalika satus warsa Rusake negara kaki Kang ratu patang negara Nuli salin alam malih Ingsun nora nduweni Nora kena milu-milu Pan ingsun wus pinisah Lan sedulur bapa kaki Wus ginaib prenahe panggonan ingwang. Ana sajroning kekarah Ing tekene guru mami Kang nama raja pandhita Sultan Maolana Ngali Samsujen iku kaki Kawruhana ta ing mbesuk Saturun turunira Nuli ana jaman maning Anderpati arane Kalawisesa. Apan sira linambangan Sumilir kang naga kentir Semune liman pepeka Pejajaran kang negari Ilang tingkahing becik Negara kramane suwung Miwah yudanegara Nora ana anglabeti Tan adil satus taun nuli sirna. Awit perang padha kadang Dene pametune bumi Wong cilik pajeke emas Sawab ingsun den suguhi Marang si Ajar dhingin Kunir ta ingsun Nuli asalin jaman Majapahit kang nagari Iya iku Sang-a Prabu Brawijaya. Jejuluke Sri Narendra Peparab Sang Rajapati Dewanata alam ira Ingaranan Anderpati Samana apan nenggih Lamine sedasa windu Pametuning nagara Wedale arupa picis Sawab ingsun den suguhi mring si Ajar. Juwadah satakir iya Sima galak semu nenggih Curiga kethul kang lambang Sirna salin jaman maning Tanah Gelagah wangi Pan ing Demak kithanipun Kono ana agama Tetep ingkang amurwani Ajejuluk Diyati Kalawisaya. Swidak gangsal taun sirna Pan jumeneng Ratu adil Para wali lan pandhita Sadaya pan samya asih Pametune wong cilik Ingkang katur marang Ratu Rupa picis lan uwang Sawab ingsun den suguhi Kembang mlathi mring ki Ajar gunung Padhang. Kaselak kampuhe bedhah Kekesahan durung kongsi Iku lambange dyan sirna Nuli ana jaman maning Kalajangga kang nami Tanah Pajang kuthanipun Kukume telat Demak Tan tumurun marang siwi Tigang dasa enem taun nuli sirna. Semune lambang Cangkrama Putung ingkang watang nenggih Wong ndesa pajege sandhang Picis ingsun den suguhi Iya kajar sauwit Marang si Ajar karuhun Nuli asalin jaman Ing Mataram kang nagari Kalasakti Prabu Anyakrakusumo. Kinalulutan ing bala Kuwat prang ratune sugih Keringan ing nungsa Jawa Tur iku dadi gegenti Ajar lan para wali Ngulama lan para nujum Miwah para pandhita Kagelang dadi sawiji Ratu dibya ambeg adil paramarta. Sudibya apari krama Alus sabaranging budi Wong cilik wadale reyal Sawab ingsun den suguhi Arupa bawang putih Mring ki Ajar iku mau Jejuluke negara Ratune ingkang miwiti Surakarta semune lintang sinipat. Nuli kembang sempol tanpa Modin sreban lambang nenggih Panjenengan kaping papat Ratune ingkang mekasi Apan dipun lambangi Kalpa sru kanaka putung Satus taun pan sirna Wit mungsuh sekutuh sami Nuli ana nakoda dhateng merdagang. Iya aneng tanah Jawa Angempek tanah sethithik Lawas-lawas tumut aprang Unggul sasolahe nenggih Kedhep neng tanah Jawi Wus ngalih jamanireku Maksih turun Mataram Jejuluke kang negari Nyakrawati kadhatone tanah Pajang. Ratu abala bacingah Keringan ing nuswa Jawi Kang miwiti dadi raja Jejuluke Layon Keli Semu satriya brangti Iya nuli salin ratu Jejuluke sang nata Semune kenyo musoni Nora lawas nuli salin panjenengan. Dene jejuluke nata Lung gadhung rara nglingkasi Nuli salin gajah meta Semune tengu lelaki Sewidak warsa nuli Ana dhawuhing bebendu Kelem negaranira Kuwur tataning negari Duk semana pametune wong ing ndesa. Dhuwit anggris lawan uwang’ Sawab ingsun den suguhi Rupa getih mung sapitrah Nuli retu kang nagari Ilang barkating bumi Tatane Parentah rusuh Wong cilik kesrakatan Tumpa-tumpa kang bilahi Wus pinesthi nagri tan kena tinambak. Bojode ingkang negara Narendra pisah lan abdi Prabupati sowang-sowang Samana nglaih nagari Jaman Kutila genti Kara murka ratunipun Semana linambangan Dene Maolana Ngali Panji loro semune Pajang Mataram. Nakodha melu wasesa Kadhuk bandha sugih wani Sarjana sirep sadaya Wong cilik kawelas asih Mah omah bosah-basih Katrajang marga agung Panji loro dyan sirna Nuli Rara ngangsu sami Randha loro nututi pijer tetukar. Tan kober paes sarira Sinjang kemben tan tinolih Lajengipun sinung lambang Dene Maolana Ngali Samsujen Sang-a Yogi Tekane jaman Kala Bendu Ing Semarang Tembayat Poma den samya ngrawuhi Sasmitane lambang kang kocap punika. Dene pajege wong ndesa Akeh warninira sami Lawan pajeg mundhak-mundhak Yen panen datan maregi Wuwuh suda ing bumi Wong dursila saya ndarung Akeh dadi durjana Wong gedhe atine jail Mundhak taun mundhak bilahining praja. Kukum lan yuda nagara Pan nora na kang nglabeti Salin-sdalin kang parentah Aretu patraping adil Kang bener-bener kontit Kang bandhol-nbandhol pan tulus Kang lurus- lurus rampas Setan mindha wahyu sami Akeh lali mring Gusti miwah wong tuwa. Ilang kawiraningdyah Sawab ingsun den suguhi Mring ki Ajar Gunung Padhang Arupa endang sawiji Samana den etangi Jaman pitung atus Pitung puluh pan iya Wiwit prang tan na ngaberi Nuli ana lamate negara rengka. Akeh ingkang gara-gara Udan salah mangasa prapti Akeh lindhu lan grahana Dalajate salin-salin Pepati tanpa aji Anutug ing jaman sewu Wolung atus ta iya Tanah Jawa pothar pathir Ratu Kara Murka Kuthila pan sirna. Dene besuk nuli ana Tekane kang Tunjung Putih Semune Pudhak kasungsang Bumi Mekah dennya lair Iku kang angratoni Jagad kabeh ingkang mengku Juluk Ratu Amisan Sirep musibating bumi Wong nakoda milu manjing ing samuwan . Prabu tusing waliyulah Kadhatone pan kekalih Ing Mekah ingkang satunggal Tanah Jawi kang sawiji Prenahe iku kaki Perak lan gunung Perahu Sakulone tempuran Balane samya jrih sajagad Kono ana pangapura Ajeg kukum lawan adil Wong cilik pajege dinar Sawab ingsun den suguhi Iya kembang saruni Mring ki Ajar iku mau Ing nalika semana Mulya jenenging narpati Tur abagus eseme lir madu puspa . Dhandhanggula Langkung arja jamaning narpati Nora nana pan ingkang nanggulang Wong desa iku wadale Kang duwe pajeg sewu Pan sinuda dening Narpati Mung metu satus dinar Mangkana winuwus Jamanira pan pinetang Apan sewu wolungatus anenggih Ratune nuli sirna. Ilang tekan kadhatone sami Nuli rusak iya nungsa Jawi Nora karuwan tatane Pra nayaka sadarum Miwah manca negara sami Padha sowang-sowangan Mangkana winuwus Mangka Allahu Tangala Anjenengaken Sang Ratu Asmarakingkin Bagus maksih taruna. Iku mulih jeneng Narpati Wadya punggawa sujud sadaya Tur padha rena prentahe Kadhatone winuwus Ing Kediri ingkang satunggil Kang siji tanah Ngarab Karta jamanipun Duk semana pan pinetang Apan sewu luwih sangang atus anenggih Negaranira rengka. Wus ndilalah kersaning Hyang Widhi Ratu Perangi anulya prapta Wadya tambuh wilangane Prawirane kalangkung Para ratu kalah ngajurit Tan ana kang nanggulang Tanah Jawa gempur Wus jumeneng tanah Jawa Ratu Prenggi ber budi kras anglangkungi Tetep neng tanah Jawa. Enengana Sang Nateng Parenggi Prabu ing Rum ingkang ginupta Lagya siniwi wadyane Kya patih munggweng ngayun Angandika Sri Narapati “Heh patih ingsun myarsa Tanah Jawa iku Ing mangke ratune sirna Iya perang klawan Ratu Prenggi Tan ana kang nanggulangi. Iku patih mengkata tumuli Anggawaa ta sabalanira Poma tundhungen den age Yen nora lunga iku Nora ingsun lilani mulih” Ki Patih sigra budhal Saha balanipun Ya ta prapta tanah Jawa Raja Prenggi tinundhung dening ki Patih Sirna sabalanira. Nuli rena manahe wong cilik Nora ana kang budi sangsaya Sarwa murah tetukone Tulus ingkang tinandur Jamanira den jujuluki Gandrung-gandrung neng marga Andulu wong gelung Kekendon lukar kawratan Keris parung dolen tukokena nuli Campur bawur mring pasar. Sampun tutug kalih ewu warsi Sunya ngegana tanpa tumingal Ya meh tekan dalajate Yen kiamat puniku Ja majuja tabatulihi Anuli larang udan Angin topan rawuh Tumangkeb sabumi alam Saking kidul wetan ingkang andhatengi Ambedhol ponang arga. | Asmaradana Kitab Musarar dibuat tatkala Prabu Jayabaya di Kediri Kerajaannya yang gagah perkasa, Tiada yang menghalangi Musuh takut dan takluk, tak ada yang berani. Beliau sakti sebab Batara wisnu telah menitis disini pada (sosok) Sang Prabu Jayabaya, waktu itu ketika menjadi raja agung pasukannya adalah para raja-raja. Telah dikisahkan bahwa Sang Prabu punya putra lelaki yang tampan. ketika sudah dewasa dijadikan raja di Pagedongan darahnya. Sangat raharja negara-nya. mengetahui hal itu sangat gembira lah sang ayah Sang prabu Jayabaya Waktu itu dceritakan Bahwa Sang Prabu akan kedatanga seorang tamu seorang raja pandita dari Rum bernama Sultan Maolana. Lengkapnya bernama Ngali Samsujen. Kedatangannya disambut dengan sangat baik Sebab tamu itu adalah seorang raja dan lain jenis (bangsa) yang memang pantas untuk dihormati. Setelah sama-sama duduk kemudian tamu itu Kanjeng Sultan Ngali Samsujen berkata: “wahai Sang Prabu Jayabaya perkenankan saya memberi petuah padamu mengenai Kitab Musarar. Yang menyebutkan bahwa tinggal menunggu tiga kali lagi kemudian kerajaanmu akan diganti oleh orang lain” Sang Prabu mendengarkan dengan seksama. Karena beliau mengerti kehendak Dewata. Kemudian Sang Prabu menjadi murid sang Raja Pandita. Seluruh Kandungan Kitab Musarar sudah diketahui semua. Beliaupun ingat tinggal menitis 3 kali. Kelak akan diletakkan dalam tongkat Sang Pandita yang ditinggal di Kakbah yang membawa Imam Supingi untuk menaikkan kutbah, Senjata ecis itu yang bernama Udharati. kelak kemudian hari ada Maolana masih cucu Rasul yang mengembara sampai ke Jawa membawa ecis tersebut. Kelak menjadi punden Tanah Jawa. Raja Pandita pamit dan musnah dari tempat duduk. selama kurang lebih satu bulan pulangnya Sang pandita Sang Prabu memanggil putranya. Tak lama kemudian Setelah sang putra datang pada sang ayah lalu diajak naik ke gunung Padang. Ayah dan putra setelah sampai di gunung naik sampai ke puncak Di sana ada satu Ajar bernama Ajar Subrata. Menjemput kedatangan Prabu Jayabaya seorang raja yang namur lampah termasuk titisan Batara Wisnu.. yang menjelma menjadi Prabu Jayabaya Karenanya Sang Prabu sangat digdaya waspada terhadap segala yang sama mengetahui sebelum kejadian di alam karena tindakan raja-raja setelahnya dengan gaib sasmita Bila Islam seperti Nabi. Prabu Jayabaya bercengkrama di gunung sudah lama. Bertemu dengan ki Ajar di gunung Padang. Yang bertapa brata sehingga apa yang dikehendaki terjadi. Tergopoh-gopoh menghormati. Setelah duduk ki Ajar memanggil seorang endang yang membawa sesaji. Berwarna-warni isinya. Tujuh warna-warni dan lengkap delapan dengarn endangnya. Jadah (ketan) setakir, bawang putih satu talam, kembang melati satu bungkus, darah sepitrah, kunir sarimpang, sebatang pohon kajar dan kembang mojar satu bungkus. Kedelapan endang seorang. Kemudian ki Ajar menghaturkan sembah : “Inilah hidangan kami untuk sang Prabu”. Sang Prabu Jayabaya waspada kemudian menarik senjata kerisnya. Ki Ajar ditikam mati. Demikian juga endangnya. Keris kemudian dimasukkan lagi. Cantrik-cantrik berlarian karena takut. Sedangkan raja putra kecewa melihat perbuatan ayahnya. Sang putra mau bertanya namun merasa takut. Kemudian merekapun pulang. Datang di kedaton Sang Prabu duduk begitu pula sang putra Sang prabu Jayabaya berbicara pada putranya Heh anakku. Kamu tahu ulah si Ajar yang saya bunuh. Sebab berdosa kepada guru saya Sultan Maolana Ngali Samsujen tatkala masih muda. Sinom Dia itu sudah diwejang (diberitahu) oleh guru pandita Ngali mengenai kitab Musarar. Sama seperti saya. Namun dia menyalahi janji, musnah raja-raja di tanah Jawa. Toh saya sudah diberitahu bahwa saya tinggal 3 kali lagi. Bila sudah menitis tiga kali kemudian ada jaman lagi bukan perbuatan saya. Sudah dikatakan oleh Maolana Ngali tidak mungkin berobah lagi. Diberi lambang Jaman Catur semune segara asat. Itulah Jenggala, dan juga di Kediri, di Singasari dan Ngurawan. Empat raja itu masih kekuasaan saya. Negaranya bahagia diatas bumi. Menghancurkan keburukan. Setelah 100 tahun musnah keempat kerajaan tersebut. Kemudian ada jaman lagi yang bukan milik saya, tidak ikut-ikutan sebab saya sudah terpisah dengan saudara-saudara sudah hilang ditempat yang rahasia. Di dalam tongkat sang guru saya yang bernama raja pandhita Sultan Maolana Ngali. Demikian harap diketahui oleh anak cucu bahwa akan ada jaman Anderpati yang bernama Kala-wisesa. Lambangnya Sumilir naga kentir semune liman pepeka. Itu negara Pajajaran. Negara tersebut tanpa keadilan dan tata negara, Setelah seratus tahun kemudian musnah. sebab berperang dengan saudara. Hasil bumi nya orang kecil diberi pajak emas. Sebab saya mendapat hidangan Kunir sarimpang dari ki Ajar. Kemudian berganti jaman di Majapahit dengan rajanya Prabu Brawijaya. Julukannya Sri Narendra bergelar Sang Rajapati Dewanata. Alamnya disebut Anderpati, lamanya sepuluh windu (80 tahun). Hasil negara berupa picis (uang). Ternyata waktu itu dari hidangan ki Ajar. Hidangannya Jadah satu takir. Lambangnya waktu itu Sima galak semune curiga ketul. Kemudian berganti jaman lagi. Di Gelagahwangi dengan ibukota di Demak. Ada agama dengan pemimpinnya bergelar Diyati Kalawisaya. Enam puluh lima tahun kemudian musnah. Yang bertahta Ratu Adil serta wali dan pandita semuanya cinta. Pajak rakyat berupa uang. Teryata saya diberi hidangan bunga Melati oleh ki Ajar di gunung Padhang Negara tersebut diberi lambang : Kekesahan durung kongsi kaselak kampuhe bedah. Kemudian berganti jaman namanya Kalajangga. Beribukota Pajang hukum2nya seperti di Demak. Tidak diganti oleh anaknya. 36 tahun kemudian musnah. Negara ini diberi lambang : cangkrama putung watange. Orang di desa terkena pajak pakaian dan uang. Sebab ki Ajar dahulu memberi hidangan sebatang pohon kajar. Kemudian berganti jaman di Mataram. Kalasakti Prabu Anyakrakusuma. Dicintai pasukannya. Kuat angkatan perangnya dan kaya, disegani seluruh bangsa Jawa. Bahkan juga sebagai gantinya Ajar dan wali ulama dan ahli perbintangan, serta pandita tergabung menjadi satu dalam diri Sang Prabu yang adil. Raja yang perkasa tetapi berbudi halus. Rakyat jelata kena pajak reyal. Sebab waktu itu saya mendapat hidangan bawang putih dari ki Ajar. Rajanya diberi gelar: Sura Kalpa semune lintang sinipat. Kemudian berganti lagi dengan lambang : Kembang sempol Semune modin tanpa sreban. Raja yang keempat yang penghabisan diberi lambang Kalpa sru kanaka putung. Seratus tahun kemudian musnah sebab melawan sekutu. Kemudian ada nakhoda yang datang berdagang. Berdagang di tanah Jawa kemudian mendapat sejengkal tanah. Lama kelamaan ikut perang dan selalu menang, sehingga terpandang di pulau Jawa. Jaman sudah berganti meskipun masih keturunan Mataram. Negara bernama Nyakkrawati dan ibukota di Pajang. Raja berpasukan campur aduk. Disegani setanah Jawa. Yang memulai menjadi raja dengan gelar Layon keli semune satriya brangti. Kemudian berganti raja yang bergelar: semune kenya musoni. Tidak lama kemudian berganti. Nama rajanya Lung gadung rara nglikasi kemudian berganti gajah meta semune tengu lelaki. Enam puluh tahun menerima kutukan sehingga tenggelam negaranya dan hukum tidak karu-karuan. Waktu itu pajaknya rakyat adalah. Uang anggris dan uwang. Sebab saya diberi hidangan darah sepitrah. Kemudian negara geger. Tanah tidak berkah, pemerintah rusak. Rakyat celaka. Bermacam-macam bencana yang tidak dapat ditolak. Negara rusak. Raja berpisah dengan rakyat. Bupati berdiri sendiri-sendiri. Kemudian berganti jaman Kutila. Rajanya Kara Murka. Lambangnya Panji loro semune Pajang Mataram. Nakhoda ikut serta memerintah. Punya keberanian dan kaya. Sarjana tidak ada. Rakyat sengsara. Rumah hancur berantakan diterjang jalan besar. Kemudian diganti dengan lambang Rara ngangsu, randa loro nututi pijer tetukar. Tidak berkesempatan menghias diri, sinjang kemben tan tinolih itu sebuah lambang yang menurut Seh Ngali Samsujen datangnya Kala Bendu. Di Semarang Tembayat itulah yang mengerti/memahami lambang tersebut. Pajak rakyat banyak sekali macamnya. Semakin naik. Panen tidak membuat kenyang. Hasilnya berkurang. orang jahat makin menjadi-jadi banyak orang menjadi jahat Orang besar hatinya jail. Makin hari makin bertambah kesengsaraan negara. Hukum dan pengadilan negara tidak berguna. Perintah berganti-ganti. Keadilan tidak ada. Yang benar dianggap salah. Yang jahat dianggap benar. yangberjalan lurus dirampas Setan menyamar sebagai wahyu. Banyak orang melupakan Tuhan dan orang tua. Wanita hilang kehormatannya. Sebab saya diberi hidangan Endang seorang oleh ki Ajar di gunung padhang. Mulai perang tidak berakhir. Kemudian ada tanda negara pecah. Banyak hal-hal yang luar biasa. Hujan salah waktu. Banyak gempa dan gerhana. Nyawa tidak berharga. Tanah Jawa berantakan. Kemudian raja Kara Murka Kutila musnah. Kemudian kelak akan datang Tunjung putih semune Pudak kasungsang. Lahir di bumi Mekah. Menjadi raja di dunia, bergelar Ratu Amisan, redalah kesengsaraan di bumi, nakhoda ikut ke dalam persidangan. Raja keturunan waliyullah. Berkedaton dua di Mekah dan Tanah Jawa. Letaknya dekat dengan gunung Perahu, sebelah barat tempuran. Dicintai pasukannya. Memang raja yang terkenal sedunia. Dandanggula Benar-benar raharja waktu itu tidak ada yang menghalang-halangi. Rakyat yang dikenakan pajak seribu dikurangi oleh sang Prabu tinggal seratus dinar. Dihitung 1.800 rajanya musnah. Hilang rusak bersama kedatonnya. Pulau Jawapun rusak peraturan tidak karu-karuan. Para pegawai serta luar negeri tidak akur. Kemudian Tuhan menobatkan Sang Ratu Asmarakingkin tampan dan masih muda. Kembalilah kewibawaan raja. Pasukan setia semuanya. Suka diperintah. Kedatonnya di Kediri yang satu dan lainnya di negeri Arab. Kerta raharja keadaan negaranya. Waktu itu dihitung telah 1.900 dan negara itupun pecah. Sudah menjadi kehendak Tuhan. Datanglah raja Prenggi dengan pasukannya. Kekuatannya luar biasa sehingga raja kalah. tanpa ada yang bisa menanggulangi Tanah Jawa tunduk dan raja Prenggi menjadi raja di tanah Jawa. Sangat kejam tindakannya. Waktu raja Rum dihadap oleh mantri bupati berkata kepada patihnya: “Heh patih, saya mendengar bahwa tanah Jawa rajanya musnah kalah perang dengan raja Prenggi, tidak ada yang dapat menghalangi. Maka dari itu Patih berangkatlah dengan pasukan secukupnya. Usirlah raja Prenggi. Kalau tidak dapat jangan kamu kembali. Kemudian ki Patih berangkat bersama pasukan Rum datang di tanah Jawa mengusir raja Prenggi yang musnah dengan seluruh bala tentaranya. Rakyat kecil gembira hatinya. Tidak ada yang sengsara. Murah segalanya. Yang ditanam subur. Jaman itu dinamakan: gandrung-gandrung neng lurung andulu gelung kekendon lukar kawratan, keris parung dolen tukokna campur bawur mring pasar. Sudah 2.000 tahun. Angkasa sepi tidak terlihat apapun juga. Sudah hampir tiba waktunya kiamat. Jarang hujan, a ngin topan yang kerap kali datang. Bagaikan menimpa bumi dari selatan timur datangnya menghancurkan gunung-gunung. *** Keterangan (menurut sebagian kalangan: Lung Gadung Rara Nglikasi : Raja yang penuh inisiatif dalam segala hal, namun memiliki kelemahan suka wanita (Soekarno). Gajah Meta Semune Tengu Lelaki : Raja yang disegani/ditakuti, namun nista (Soeharto) - Bupati berdiri sendiri-sendiri : Otonomi Daerah. - Jaman Kutila : Reformasi - Raja Kara Murka : Raja-raja yang saling balas dendam. - Panji Loro semune Pajang Mataram : Dua kekuatan pimpinan yang saling jegal ingin menjatuhkan (Gus Dur – Megawati ) - Nakhoda : Orang asing. - Sarjana : Orang arif dan bijak. - Rara Ngangsu, Randa Loro Nututi Pijer Atetukar : Ratu yang selalu diikuti/diintai dua saudara wanita tua untuk menggantikannya (Megawati). Tan Kober Apepaes Tan Tinolih Sinjang Kemben : Raja yang tidak sempat mengatur negara sebab adanya masalah-masalah yang merepotkan (SBY/Kalla). - Tunjung Putih semune Pudak Kesungsang : Raja berhati putih namun masih tersembunyi (Satriya Piningit). - Lahir di bumi Mekah : Orang Islam yang sangat bertauhid. - Berkedaton dua di Mekah dan Tanah Jawa : Orang Islam yang sangat menghormati leluhurnya dan menyatu dengan ajaran tradisi Jawa (kawruh Jawa). Waktu itulah ada keadilan. Rakyat pajaknya dinar sebab saya diberi hidangan bunga seruni oleh ki Ajar. Waktu itu pemerintahan raja baik sekali. Orangnya tampan senyumnya manis sekali. --------------------------------- Terjemahan ini masih perlu penyempurnaan, mohon saran untuk terjemahan yang lebih baik. |
Isi Ramalan
- Besuk yen wis ana kreta tanpa jaran --- Kelak jika sudah ada kereta tanpa kuda.
- Tanah Jawa kalungan wesi --- Pulau Jawa berkalung besi.
- Prahu mlaku ing dhuwur awang-awang --- Perahu berjalan di angkasa.
- Kali ilang kedhunge --- Sungai kehilangan mata air.
- Pasar ilang kumandhang --- Pasar kehilangan suara.
- Iku tandha yen tekane zaman Jayabaya wis cedhak --- Itulah pertanda zaman Jayabaya telah mendekat.
- Bumi saya suwe saya mengkeret --- Bumi semakin lama semakin mengerut.
- Sekilan bumi dipajeki --- Sejengkal tanah dikenai pajak.
- Jaran doyan mangan sambel --- Kuda suka makan sambal.
- Wong wadon nganggo pakeyan lanang --- Orang perempuan berpakaian lelaki.
- Iku tandhane yen wong bakal nemoni wolak-waliking zaman--- Itu pertanda orang akan mengalami zaman berbolak-balik
- Akeh janji ora ditetepi --- Banyak janji tidak ditepati.
- keh wong wani nglanggar sumpahe dhewe--- Banyak orang berani melanggar sumpah sendiri.
- Manungsa padha seneng nyalah--- Orang-orang saling lempar kesalahan.
- Ora ngendahake hukum Hyang Widhi--- Tak peduli akan hukum Hyang Widhi.
- Barang jahat diangkat-angkat--- Yang jahat dijunjung-junjung.
- Barang suci dibenci--- Yang suci (justru) dibenci.
- Akeh manungsa mung ngutamakke dhuwit--- Banyak orang hanya mementingkan uang.
- Lali kamanungsan--- Lupa jati kemanusiaan.
- Lali kabecikan--- Lupa hikmah kebaikan.
- Lali sanak lali kadang--- Lupa sanak lupa saudara.
- Akeh bapa lali anak--- Banyak ayah lupa anak.
- Akeh anak wani nglawan ibu--- Banyak anak berani melawan ibu.
- Nantang bapa--- Menantang ayah.
- Sedulur padha cidra--- Saudara dan saudara saling khianat.
- Kulawarga padha curiga--- Keluarga saling curiga.
- Kanca dadi mungsuh --- Kawan menjadi lawan.
- Akeh manungsa lali asale --- Banyak orang lupa asal-usul.
- Ukuman Ratu ora adil --- Hukuman Raja tidak adil
- Akeh pangkat sing jahat lan ganjil--- Banyak pejabat jahat dan ganjil
- Akeh kelakuan sing ganjil --- Banyak ulah-tabiat ganjil
- Wong apik-apik padha kapencil --- Orang yang baik justru tersisih.
- Akeh wong nyambut gawe apik-apik padha krasa isin --- Banyak orang kerja halal justru merasa malu.
- Luwih utama ngapusi --- Lebih mengutamakan menipu.
- Wegah nyambut gawe --- Malas untuk bekerja.
- Kepingin urip mewah --- Inginnya hidup mewah.
- Ngumbar nafsu angkara murka, nggedhekake duraka --- Melepas nafsu angkara murka, memupuk durhaka.
- Wong bener thenger-thenger --- Orang (yang) benar termangu-mangu.
- Wong salah bungah --- Orang (yang) salah gembira ria.
- Wong apik ditampik-tampik--- Orang (yang) baik ditolak ditampik (diping-pong).
- Wong jahat munggah pangkat--- Orang (yang) jahat naik pangkat.
- Wong agung kasinggung--- Orang (yang) mulia dilecehkan
- Wong ala kapuja--- Orang (yang) jahat dipuji-puji.
- Wong wadon ilang kawirangane--- perempuan hilang malu.
- Wong lanang ilang kaprawirane--- Laki-laki hilang jiwa kepemimpinan.
- Akeh wong lanang ora duwe bojo--- Banyak laki-laki tak mau beristri.
- Akeh wong wadon ora setya marang bojone--- Banyak perempuan ingkar pada suami.
- Akeh ibu padha ngedol anake--- Banyak ibu menjual anak.
- Akeh wong wadon ngedol awake--- Banyak perempuan menjual diri.
- Akeh wong ijol bebojo--- Banyak orang gonta-ganti pasangan.
- Wong wadon nunggang jaran--- Perempuan menunggang kuda.
- Wong lanang linggih plangki--- Laki-laki naik tandu.
- Randha seuang loro--- Dua janda harga seuang (Red.: seuang = 8,5 sen).
- Prawan seaga lima--- Lima perawan lima picis.
- Dhudha pincang laku sembilan uang--- Duda pincang laku sembilan uang.
- Akeh wong ngedol ngelmu--- Banyak orang berdagang ilmu.
- Akeh wong ngaku-aku--- Banyak orang mengaku diri.
- Njabane putih njerone dhadhu--- Di luar putih di dalam jingga.
- Ngakune suci, nanging sucine palsu--- Mengaku suci, tapi palsu belaka.
- Akeh bujuk akeh lojo--- Banyak tipu banyak muslihat.
- Akeh udan salah mangsa--- Banyak hujan salah musim.
- Akeh prawan tuwa--- Banyak perawan tua.
- Akeh randha nglairake anak--- Banyak janda melahirkan bayi.
- Akeh jabang bayi lahir nggoleki bapakne--- Banyak anak lahir mencari bapaknya.
- Agama akeh sing nantang--- Agama banyak ditentang.
- Prikamanungsan saya ilang--- Perikemanusiaan semakin hilang.
- Omah suci dibenci--- Rumah suci dijauhi.
- Omah ala saya dipuja--- Rumah maksiat makin dipuja.
- Wong wadon lacur ing ngendi-endi--- Perempuan lacur dimana-mana.
- Akeh laknat--- Banyak kutukan
- Akeh pengkianat--- Banyak pengkhianat.
- Anak mangan bapak---Anak makan bapak.
- Sedulur mangan sedulur---Saudara makan saudara.
- Kanca dadi mungsuh---Kawan menjadi lawan.
- Guru disatru---Guru dimusuhi.
- Tangga padha curiga---Tetangga saling curiga.
- Kana-kene saya angkara murka --- Angkara murka semakin menjadi-jadi.
- Sing weruh kebubuhan---Barangsiapa tahu terkena beban.
- Sing ora weruh ketutuh---Sedang yang tak tahu disalahkan.
- Besuk yen ana peperangan---Kelak jika terjadi perang.
- Teka saka wetan, kulon, kidul lan lor---Datang dari timur, barat, selatan, dan utara.
- Akeh wong becik saya sengsara--- Banyak orang baik makin sengsara.
- Wong jahat saya seneng--- Sedang yang jahat makin bahagia.
- Wektu iku akeh dhandhang diunekake kuntul--- Ketika itu burung gagak dibilang bangau.
- Wong salah dianggep bener---Orang salah dipandang benar.
- Pengkhianat nikmat---Pengkhianat nikmat.
- Durjana saya sempurna--- Durjana semakin sempurna.
- Wong jahat munggah pangkat--- Orang jahat naik pangkat.
- Wong lugu kebelenggu--- Orang yang lugu dibelenggu.
- Wong mulya dikunjara--- Orang yang mulia dipenjara.
- Sing curang garang--- Yang curang berkuasa.
- Sing jujur kojur--- Yang jujur sengsara.
- Pedagang akeh sing keplarang--- Pedagang banyak yang tenggelam.
- Wong main akeh sing ndadi---Penjudi banyak merajalela.
- Akeh barang haram---Banyak barang haram.
- Akeh anak haram---Banyak anak haram.
- Wong wadon nglamar wong lanang---Perempuan melamar laki-laki.
- Wong lanang ngasorake drajate dhewe---Laki-laki memperhina derajat sendiri.
- Akeh barang-barang mlebu luang---Banyak barang terbuang-buang.
- Akeh wong kaliren lan wuda---Banyak orang lapar dan telanjang.
- Wong tuku ngglenik sing dodol---Pembeli membujuk penjual.
- Sing dodol akal okol---Si penjual bermain siasat.
- Wong golek pangan kaya gabah diinteri---Mencari rizki ibarat gabah ditampi.
- Sing kebat kliwat---Yang tangkas lepas.
- Sing telah sambat---Yang terlanjur menggerutu.
- Sing gedhe kesasar---Yang besar tersasar.
- Sing cilik kepleset---Yang kecil terpeleset.
- Sing anggak ketunggak---Yang congkak terbentur.
- Sing wedi mati---Yang takut mati.
- Sing nekat mbrekat---Yang nekat mendapat berkat.
- Sing jerih ketindhih---Yang hati kecil tertindih
- Sing ngawur makmur---Yang ngawur makmur
- Sing ngati-ati ngrintih---Yang berhati-hati merintih.
- Sing ngedan keduman---Yang main gila menerima bagian.
- Sing waras nggagas---Yang sehat pikiran berpikir.
- Wong tani ditaleni---Orang (yang) bertani diikat.
- Wong dora ura-ura---Orang (yang) bohong berdendang.
- Ratu ora netepi janji, musna panguwasane---Raja ingkar janji, hilang wibawanya.
- Bupati dadi rakyat---Pegawai tinggi menjadi rakyat.
- Wong cilik dadi priyayi---Rakyat kecil jadi priyayi.
- Sing mendele dadi gedhe---Yang curang jadi besar.
- Sing jujur kojur---Yang jujur celaka.
- Akeh omah ing ndhuwur jaran---Banyak rumah di punggung kuda.
- Wong mangan wong---Orang makan sesamanya.
- Anak lali bapak---Anak lupa bapa.
- Wong tuwa lali tuwane---Orang tua lupa ketuaan mereka.
- Pedagang adol barang saya laris---Jualan pedagang semakin laris.
- Bandhane saya ludhes---Namun harta mereka makin habis.
- Akeh wong mati kaliren ing sisihe pangan---Banyak orang mati lapar di samping makanan.
- Akeh wong nyekel bandha nanging uripe sangsara---Banyak orang berharta tapi hidup sengsara.
- Sing edan bisa dandan---Yang gila bisa bersolek.
- Sing bengkong bisa nggalang gedhong---Si bengkok membangun mahligai.
- Wong waras lan adil uripe nggrantes lan kepencil---Yang waras dan adil hidup merana dan tersisih.
- Ana peperangan ing njero---Terjadi perang di dalam.
- Timbul amarga para pangkat akeh sing padha salah paham---Terjadi karena para pembesar banyak salah faham.
- Durjana saya ngambra-ambra---Kejahatan makin merajalela.
- Penjahat saya tambah---Penjahat makin banyak.
- Wong apik saya sengsara---Yang baik makin sengsara.
- Akeh wong mati jalaran saka peperangan---Banyak orang mati karena perang.
- Kebingungan lan kobongan---Karena bingung dan kebakaran.
- Wong bener saya thenger-thenger---Si benar makin tertegun.
- Wong salah saya bungah-bungah---Si salah makin sorak sorai.
- Akeh bandha musna ora karuan lungane---Banyak harta hilang entah ke mana
- Akeh pangkat lan drajat pada minggat ora karuan sababe---Banyak pangkat dan derajat lenyap entah mengapa.
- Akeh barang-barang haram, akeh bocah haram---Banyak barang haram, banyak anak haram.
- Bejane sing lali, bejane sing eling---Beruntunglah si lupa, beruntunglah si sadar.
- Nanging sauntung-untunge sing lali---Tapi betapapun beruntung si lupa.
- Isih untung sing waspada---Masih lebih beruntung si waspada.
- Angkara murka saya ndadi---Angkara murka semakin menjadi.
- Kana-kene saya bingung---Di sana-sini makin bingung.
- Pedagang akeh alangane---Pedagang banyak rintangan.
- Akeh buruh nantang juragan---Banyak buruh melawan majikan.
- Juragan dadi umpan---Majikan menjadi umpan.
- Sing suwarane seru oleh pengaruh---Yang bersuara tinggi mendapat pengaruh.
- Wong pinter diingar-ingar---Si pandai direcoki.
- Wong ala diuja---Si jahat dimanjakan.
- Wong ngerti mangan ati---Orang yang mengerti makan hati.
- Bandha dadi memala---Hartabenda menjadi penyakit
- Pangkat dadi pemikat---Pangkat menjadi pemukau.
- Sing sawenang-wenang rumangsa menang --- Yang sewenang-wenang merasa menang
- Sing ngalah rumangsa kabeh salah---Yang mengalah merasa serba salah.
- Ana Bupati saka wong sing asor imane---Ada raja berasal orang beriman rendah.
- Patihe kepala judhi---Maha menterinya benggol judi.
- Wong sing atine suci dibenci---Yang berhati suci dibenci.
- Wong sing jahat lan pinter jilat saya derajat---Yang jahat dan pandai menjilat makin kuasa.
- Pemerasan saya ndadra---Pemerasan merajalela.
- Maling lungguh wetenge mblenduk --- Pencuri duduk berperut gendut.
- Pitik angrem saduwure pikulan---Ayam mengeram di atas pikulan.
- Maling wani nantang sing duwe omah---Pencuri menantang si empunya rumah.
- Begal pada ndhugal---Penyamun semakin kurang ajar.
- Rampok padha keplok-keplok---Perampok semua bersorak-sorai.
- Wong momong mitenah sing diemong---Si pengasuh memfitnah yang diasuh
- Wong jaga nyolong sing dijaga---Si penjaga mencuri yang dijaga.
- Wong njamin njaluk dijamin---Si penjamin minta dijamin.
- Akeh wong mendem donga---Banyak orang mabuk doa.
- Kana-kene rebutan unggul---Di mana-mana berebut menang.
- Angkara murka ngombro-ombro---Angkara murka menjadi-jadi.
- Agama ditantang---Agama ditantang.
- Akeh wong angkara murka---Banyak orang angkara murka.
- Nggedhekake duraka---Membesar-besarkan durhaka.
- Ukum agama dilanggar---Hukum agama dilanggar.
- Prikamanungsan di-iles-iles---Perikemanusiaan diinjak-injak.
- Kasusilan ditinggal---Tata susila diabaikan.
- Akeh wong edan, jahat lan kelangan akal budi---Banyak orang gila, jahat dan hilang akal budi.
- Wong cilik akeh sing kepencil---Rakyat kecil banyak tersingkir.
- Amarga dadi korbane si jahat sing jajil---Karena menjadi kurban si jahat si laknat.
- Banjur ana Ratu duwe pengaruh lan duwe prajurit---Lalu datang Raja berpengaruh dan berprajurit.
- Lan duwe prajurit---Dan punya prajurit.
- Negarane ambane saprawolon---Lebar negeri seperdelapan dunia.
- Tukang mangan suap saya ndadra---Pemakan suap semakin merajalela.
- Wong jahat ditampa---Orang jahat diterima.
- Wong suci dibenci---Orang suci dibenci.
- Timah dianggep perak---Timah dianggap perak.
- Emas diarani tembaga---Emas dibilang tembaga
- Dandang dikandakake kuntul---Gagak disebut bangau.
- Wong dosa sentosa---Orang berdosa sentosa.
- Wong cilik disalahake---Rakyat jelata dipersalahkan.
- Wong nganggur kesungkur---Si penganggur tersungkur.
- Wong sregep krungkep---Si tekun terjerembab.
- Wong nyengit kesengit---Orang busuk hati dibenci.
- Buruh mangluh---Buruh menangis.
- Wong sugih krasa wedi---Orang kaya ketakutan.
- Wong wedi dadi priyayi---Orang takut jadi priyayi.
- Senenge wong jahat---Berbahagialah si jahat.
- Susahe wong cilik---Bersusahlah rakyat kecil.
- Akeh wong dakwa dinakwa---Banyak orang saling tuduh.
- Tindake manungsa saya kuciwa---Ulah manusia semakin tercela.
- Ratu karo Ratu pada rembugan negara endi sing dipilih lan disenengi---Para raja berunding negeri mana yang dipilih dan disukai.
- Wong Jawa kari separo---Orang Jawa tinggal setengah.
- Landa-Cina kari sejodho --- Belanda-Cina tinggal sepasang.
- Akeh wong ijir, akeh wong cethil---Banyak orang kikir, banyak orang bakhil.
- Sing eman ora keduman---Si hemat tidak mendapat bagian.
- Sing keduman ora eman---Yang mendapat bagian tidak berhemat.
- Akeh wong mbambung---Banyak orang berulah dungu.
- Akeh wong limbung---Banyak orang limbung.
- Selot-selote mbesuk wolak-waliking zaman teka---Lambat-laun datanglah kelak terbaliknya zaman.